ماهنامه علمی پ‍ژوهشی

مقدمه: کانابینوئیدهای گیاهی دکربوکسیله گیرنده‌های CB₁ سیستم اندوکانابینوئیدی را در سیستم عصبی مرکزی فعال می‌کنند. سیستم اندوکانابینوئیدی با سیستم‌های دوپامینی و سروتونینی برهمکنش دارد و بر فرآیندهای رفتاری مؤثر است. هدف این تحقیق بررسی اثر عصاره هیدروالکلی و هگزانی گل‌های حرارت دیده پایه ماده گیاه شاهدانه حاوی کانابینوئیدهای دکربوکسیله بر اضطراب، فعالیت و تعادل حرکتی است.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی به طور تصادفی از موش‌های صحرایی نر بالغ ویستار (200 تا 250 گرم) در گروه‌های هفت‌تایی کنترل، شم (تجویز حلال با ترکیب اتانول/توئین80/سالین با نسبت 1/1/8)، تجویز صفاقی دوز mg/kg50 عصاره هیدروالکلی و دوز mg/kg50 عصاره هگزانی گل‌های حرارت دیده استفاده شد. سپس برای سنجش میزان اضطراب، فعالیت حرکتی و تعادل حرکتی در هر گروه به ترتیب دستگاه ماز صلیبی مرتفع، فضای باز و میله چرخان شتابدار مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آنالیز آریانس یک‌طرفه و تست تعقیبی Neumann-keuls انجام شد.

نتایج: نتایج نشان داد که تجویز صفاقی دوز mg/kg50 عصاره هگزانی موجب کاهش معنی‌دار تعداد ورود به بازوهای باز (05/0P<)، مدت زمان اقامت در بازوهای باز (01/0P<) ماز صلیبی مرتفع، و همچنین کاهش معنی دار میزان فعالیت حرکتی (01/0P<) و کاهش معنی دار زمان حفظ تعادل (001/0P<) شده است.

نتیجه‌گیری: احتمالاً تجویز عصاره هگزانی دارای کانابینوئیدهای دکربوکسیله بیشتری نسبت به عصاره هیدروالکلی است و موجب کاهش فعالیت حرکتی، زمان حفظ تعادل حرکتی و افزایش اضطراب با فعال کردن گیرنده‌های CB₁ شده است.