روح‌اله دهقانی، طاهره خامه چیان، سیاوش تیرگری، حسن وطن‌دوست، یاور راثی، جواد رفیع نژاد، غلامعباس موسوی،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۴ )
چکیده
مقدمه: کژدم Hemiscorpis lepturusدر استانهای جنوبی کشور به ویژه در خوزستان مسئول گزش تعداد زیادی از افراد بوده که پی‌آمد آن عوارض خطرناک و طولانی و گاهی مرگ می‌باشد. باتوجه به این که مطالعه اثرات زهر این کژدم در حیوانات آزمایشگاهی می‌تواند، مکانیسم عمل زهر را روشن نموده و کمک زیادی به درمان کژدم زدگان نماید. این مطالعه به منظور بررسی اثر زهر کژدم گادیم در میزان گلبول های سفید ، قرمز و هماتوکریت رت انجام گردید.
روش بررسی: این پژوهش به روش تجربی بر روی ۵۱ رت از یک نژاد و سن تقریبی ۳-۲ ماهه و وزن ۲۵۰-۲۰۰ گرم صورت پذیرفت. رت‌ها به طور تصادفی به دو گروه شاهد و تجربی تقسیم گردیدند. به گروه شاهد ۱/۰ سی‌سی سرم فیزیولوژی و گروه مورد ۱/۰ سرم فیزیولوژی حاوی ۱ میکرولیتر زهر تازه کژدم گادیم ، تزریق گردید. سپس مقدار هماتوکریت و تعداد WBC و RBC قبل و بعد از تزریق تعیین و شمارش با آزمون آماری Wilcoxon Matched – Pairs signed – Ranks Test مورد تحلیل قرار گرفت.
نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که تزریق زهر کژدم گادیم در گروه مورد موجب افزایش تعداد گلبول سفید(p<۰,۰۰۰۷ )و کاهش تعداد گلبول قرمز(p<۰.۰۰۰۱ )و کاهش مقدار هماتوکریت (p<۰.۰۰۱ ) شده است.قبل از تزریق زهر میانگین تعداد گلبول سفید ۱۰۲۳۴ در هر میلیمتر مکعب خون و پس از تزریق ۱۱۷۵۸ شمارش گردید. میانگین تعداد گلبول قرمز، قبل از آزمایش ۷۵۰۹۱۳۰ و پس از آزمایش ۷۰۶۵۰۹۸ ، شمارش گردید. میانگین مقدار هماتوکریت، قبل از آزمایش ۰۸۷/۴۰ و پس از آزمایش ۰۵۹/۳۹ بود.
نتیجه‌گیری: زهر کژدم گادیم در ایجاد تغیییرات هماتولوژیک رت، نقش دارد. بررسی فاکتورهای خونی موارد انسانی موجب شناخت اثرات این زهر در انسان و در نتیجه درمان مناسب‌تر مصدومین می‌شود
