مقدمه: سیستم دفاع ضد‌اکسیدانی شامل ترکیبات ضد اکسیدان آنزیمی و غیر آنزیمی با خنثی‌سازی ترکیبات اکسیدان، سلول‌ها را از آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کنند. افزایش تولــید ترکیبات اکسیدان و کاهش فعالیت سیسـتم دفاع آنتی اکسیدانی موجب بروز اســترس اکســیداتیو می‌گردد. نقش استرس اکسیداتیو در ایجاد اختلال در عملکرد اندام‌ها و بروز بیماری‌ها و در مقابل تقویت سیستم دفاع ضد‌اکسیدانی در پیشگیری و تسکین بیماری‌ها در مطالعات مختلف نشان داده شده است. از این‌رو تعیین شاخص‌های معتبری که بتوانند به دقت وضعیت استرس اکسیداتیو را ارزیابی نمایند موضوع مطالعات متعددی در دهه‌های گذشته بوده است. انـدازه‌گـیری رادیکال‌های آزاد و گونه‌های فعال به روش فلوسیتومتری، تعیین ظرفیت تام آنتـی‌اکسـیدانی مایعات بدن، اندازه‌گیری محصولات اکسایش ماکرومولکول‌ها، تعیین فعالیت آنزیم‌های ضد اکسیدان، و تغییر در بیان ژن‌های مرتبط با سیستم ضد اکسیدان از زمره این روش‌ها می‌باشند. در این مطالعه مروری، مزایا و محدودیت‌های هر یک از این روش‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد.
نتیجه‌گیری: با توجه به محدودیت‌ها و عوامل مخدوش‌کننده بالقوه نشانگرهای فعلی استرس اکسیداتیو باید برای هر مطالعه از روش مناسب استفاده نموده و در تفسیر نتایج احتیاط کرد. علاوه بر این، برای غلبه بر محدودیت‌های هر نشانگر پیشنهاد می‌گردد از ترکیبی از روش‌های مختلف برای ارزیابی استرس اکسیداتیو استفاده شود.
