مقدمه: کارسینومای هپاتوسلولار HCC Hepatocellular carcinoma به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بدخیمی اولیه کبد و سومین علت شایع مرگ در اثر سرطان به شمار می‌رود. این مطالعه با هدف بررسی مقایسه‌ای ترکیبات شیمیایی و آپوپتوز سلولی دو نوع عصاره الکلی و آبی ریشه گیاه شیرین بیان بر روی رده سلولی سرطانی کبد HepG۲ انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ترکیبات شیمیایی عصاره‌های آبی و الکلی گیاه شیرین بیان با استفاده از روش GC/MS مورد ارزیابی قرار گرفته شد. رده سلولی سرطان کبد HepG۲ در محیط کشت RPMI۱۶۴۰ حاوی ۱۰ % سرم جنین گاوی تحت شرایط دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد و دی اکسید‌کربن ۵ درصد رشد داده شدند. فعالیت سمی عصاره‌های آبی و الکلی با کمک آزمون رنگ آمیزی MTT طی زمان ۲۴ ساعت محاسبه شد. به‌منظور ارزیابی القای آپوپتوز در سلول‌های HepG۲ از رنگ‌آمیزی هوخست ۳۳۲۵۸ استفاده شد.
نتایج: آنالیز داده‌های فیتوشیمیایی عصاره آبی، تعداد ۱۸ ترکیب را نشان داد که عمده‌ترین میزان آن مربوط به Dodecane (۳۴/۱۳%) و۲',۶'-Dihydroxyacetophenone bis(trimethylsilyl) ether (۴۸/۱۲%) بود. آنالیز داده‌های فیتوشیمیایی عصاره الکلی، ۱۷ ترکیب شیمیایی شناسایی شد که بیشترین درصد مواد تشکیل دهنده آن Pentadecane (۷۸/۷%) و ۲,۶,۱۱,۱۵-Tetramethylhexadecane (۶۷/۴%) بود. نتایج تست MTT نشان داد که سلول‌های تیمار شده با عصاره‌ها سمیت سلولی وابسته به دوز دارند. نتایج رنگ آمیزی هوخست ۳۳۲۵۸ نشان داد عصاره الکلی نسبت به آبی می‌تواند باعث قطعه قطعه شدن بیشتر DNA هسته‌ای رده سلولی سرطانی HepG۲ شود.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت که عصاره الکلی ریشه گیاه شیرین‌بیان نسبت به عصاره آبی اثر القای آپوپتوز بیشتری بر روی سلول‌های سرطانی HepG۲ دارد و با تحقیقات بیشتری می‌توان از آن در درمان سرطان کولون بهره برد.
