مقدمه: اختلالات تکاملی مخاط دهان لزوماً نشان‌دهنده بیماری خاصی نیستند، اما ممکن است با بیماریهای دهان و ضایعات پیش بدخیم در تشخیص افتراقی قرار گیرند. شیوع این اختلالات در افراد مختلف، متفاوت است که می‌تواند به عوامل ژنتیکی یا محیطی مربوط باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی آنومالی‌های تکاملی مخاطی دهان و بررسی رابطه آنومالی‌ها با سن و جنسیت می‌باشد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی ۸۰۰ بیمار مراجعه‌کننده به دانشکده دندانپزشکی همدان در سال ۱۳۹۲ در بخش بیماریهای دهان و فک و صورت تشخیص آنومالی‌های مخاطی به صورت بالینی و با معاینه بیماران به کمک آینه و روی یونیت دندانپزشکی انجام گرفت. اطلاعات فردی و ابتلای به آنومالی مخاطی و نوع آن در پرسشنامه از پیش طراحی شده توسط محقق ثبت گردید تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار spss۱۶ با استفاده از آزمون chi square بود. سطح معنی‌داری آزمون‌ها ۵ درصد بود.
نتایج: از ۸۰۰ بیمار مورد بررسی ۵/۸۷% حداقل یک آنومالی مخاط دهان داشتند. زبان شیاردار(۹/۵۰درصد) ،گرانول‌های فوردایس(۵/۴۹درصد)، ماکروگلوسیا(۱۷درصد)، زبان جغرافیایی(۹/۱۳)، توروس کامی(۴/۱۳درصد) به ترتیب شایع‌ترین آنومالی‌های مشاهده شده در این مطالعه بودند. شیوع زبان شیاردار، گرانول فوردایس، ماکروگلوسیا با سن وجنس، واریکوزیت و زبان باردار با متغیر سن و توروس کامی، پیت گوشه لب و زبان مودار با جنسیت ارتباط معنی‌داری داشت.
نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حاضر بیانگر شیوع بالای آنومالی‌های تکاملی مخاطی دهان بود که این مورد لزوم آشنایی بیشتر دندانپزشکان و پزشکان با این اختلالات را نشان می‌دهد.
