حمید اله وردی‌پور، علیرضا حیدرنیا، انوشیروان کاظم‌نژاد، فروغ شفیعی، پرویز آزاد فلاح، الهه میرزایی، کیم ویت،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۸۴ )
چکیده
مقدمه: مصرف مواد مخدر از خطرناک‌ترین پدیده‌های جوامع انسانی در عصر نوین می‌باشد که علاوه بر مشکلات بهداشتی متعدد بنیان‌های فرهنگی- اجتماعی جوامع را نیز با خطر مواجه می‌سازد و متأسفانه جوانان پرخطرترین و آسیب پذیر‌ترین گروه سنی برای مصرف موادمخدر می‌باشند.
روش بررسی: این بررسی که یک مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد با هدف تحلیل رفتارها و ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان با بهره‌گیری از مدل EPPM (Extended Parallel Process Model) و تلفیق عامل خود کنترلی در این مدل، اقدام به تحلیل عوامل مساعد کننده مصرف مواد مخدر در میان دانش‌آموزان منطقه ۱۰ شهرتهران نموده است.
نتایج: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که ۹/۶ درصد دانش‌آموزان دارای آزمایش مثبت متابولیت‌های مورفین و حشیش می‌باشند و دانش‌آموزان با خود کنترلی کم، ۱۳ برابر بیشتر از دانش‌آموزان با خود کنترلی بالا در معرض مصرف مواد مخدر قرار دارند و فشار همسالان یکی از عوامل تعیین کننده اقدام به مصرف مواد مخدر می‌باشد. همچنین این مطالعه نشان داد که دانش‌آموزان دارای حساسیت درک شده بسیار کم (۲۹/۲ از ۷) و اثربخشی درک شده متوسط به مواد مخدر (۸/۴ از ۷) می‌باشند که می‌تواند از عوامل عدم اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده در مقابل تجربه مواد مخدر میان دانش آموزان باشد.
نتیجه گیری: همبستگی عامل خودکنترلی با خودکارآمدی درک شده (۱۹/۰= r ) نشانگر اثر تقویتی عامل خود کنترلی بر روی بخش کارآمدی مدل EPPM می‌باشد، که موجب اتخاذ فرایند کنترل خطر توسط دانش آموزان می‌گردد. تلفیق عامل خود کنترلی در مدل EPPM با توجه به نتایج به دست‌آمده به خصوص در مداخلات آموزشی که برروی رفتارهای مخاطره آمیز مانند: سوء مصرف مواد مخدر، رانندگی با سرعت بالا، رانندگی پس از مصرف الکل و ابتلا به رفتارهای جنسی محافظت نشده، می‌تواند نتایج بسیار مطلوبی را پیش‌بینی کند.
