ماهنامه علمی پ‍ژوهشی

---

مقدمه: شواهد محدودی بیانگر این مطلب است که زنجبیل با دارا بودن فیتوکمیکال‌های خاص بر کاهش التهاب و تسکین درد مؤثر است. هدف از این مطالعه بررسی اثر مکمل پودر زنجبیل بر بهبود درد در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو بوده است. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت کارآزمایی بالینی دو سو بی خبر کنترل شده با دارونما اجرا شد. ۱۲۰ بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو با درد در حد متوسط به طور تصادفی به دو گروه گیرنده کپسول پودر زنجبیل و دارونما تقسیم شدند. گروه پودر زنجبیل و دارونما روزانه به ترتیب دو کپسول ۵۰۰ میلی‌گرمی هم اندازه و هم شکل حاوی پودر زنجبیل و نشاسته به مدت سه ماه مصرف کردند. میزان درد با استفاده از مقیاس خطی ـ بصری درد (VAS) در ابتدا و انتهای هفته دوازدهم تعیین شد. پاسخ به درمان به صورت کاهش بیش از ۵/۱نمره از درد تعریف شد. نتایج: میانگین میزان درد قبل از مداخله بین دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت ولی پس از اتمام مداخله، این میزان به طور معنی‌داری در گروه زنجبیل کاهش یافت. از سوی دیگر میانگین تغییر نمره درد قبل نسبت به بعد از مداخله به طور معنی‌داری در گروه زنجبیل بیش از گروه دارونما کاهش یافت. میزان پاسخ به مداخله در گروه دریافت کننده زنجبیل ۸۸% و در گروه دارونما ۱۴% به دست آمد که بین دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‌داری حاصل شد (۰۰۱/۰>p). نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که مکمل پودر زنجبیل در تسکین درد بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو مؤثر است و می‌توان از آن به عنوان یک مکمل ایمن جهت بهبود درد مبتلایان به استئوآرتریت زانو با درد استفاده نمود.

---

مقدمه: مرزنگوش (Origanom Majorana L) گیاهی از خانواده نعنائیان به دلیل محتوی بالای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در صنایع دارویی و غذایی کاربرد زیادی دارد. از آنجا که فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهان متأثر از روش عصاره‌گیری است، هدف از پژوهش حاضر بهینه‌سازی روش استخراج این ترکیبات از بافت‌های مختلف (برگ و گل) مرزنگوش در مرحله رویشی وگلدهی می-باشد. روش بررسی: عصاره متانولی برگ مرزنگوش در مرحله قبل از گلدهی، بعد از گلدهی و مخلوط برگ و گل با سه روش خیساندن، امواج مایکروویو و فراصوت تهیه و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با دو آزمون تعیین ظرفیت پاکسازی رادیکال‌های آزاد DPPH و ممانعت از پراکسیداسیون لینولئیک اسید در سیستم β- کاروتن برآورد گردید. نتایج: عصاره‌گیری با ماکروویو به طور معنی‌داری بیشترین میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانی را از بافت‌های مختلف مرزنگوش استخراج کرد (۰۱/۰p<) و روش‌های خیساندن و کاربرد امواج فراصوت در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. آزمون DPPH تفاوت معنی‌داری بین میانگین‌های فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف را به خوبی نشان داد. نمونه برگ قبل از گلدهی که با روش مایکروویو عصاره‌گیری شده بود در بین نمونه‌های مورد آزمایش بیشترین اثر آنتی اکسیدانی را داشت، مقدار IC۵۰ آن در آزمون DPPH برابر mg DW ml-۱۰۲/۰ و درصد بازدارندگی از پراکسیداسیون لینولئیک اسید آن در مقایسه با BHT برابر ۱۱۰% بود. در حالی که عصاره‌گیری این نمونه با کاربرد امواج فراصوت کمترین خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشت (IC۵۰ برابر mg DW ml-۱ ۲۸/۰ و ۱۰۲% بازدارندگی از پراکسیداسیون لیپیدها). نتیجه‌گیری: روش مایکرویو می‌تواند به عنوان بهترین و سریع‌ترین روش استخراج مواد آنتی اکسیدانی مرزنگوش استفاده شود.