محمد کاظمی عرب آبادی ، عباسعلی پورآذر، منصور صالحی، عبدالله جعفرزاده، فرزاد عریضی، کیوان شریعتی نژاد، ونوس خوشخویی، ابراهیم رضازاده زرندی، غلامحسین حسن شاهی، احمد شبانی زاده،
دوره ۱۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۸۶ )
چکیده
مقدمه: تولوئن از جمله حلال های آروماتیک و یکی از محصولات فرعی صنعت کک سازی می باشد . در این صنعت به علت نشت گاز کک از درزها و دریچه ها کارگران زیادی در مواجهه با تولوئن قرار دارند . مواجهه با تولوئن موجب اختلال در سیستم اعصاب مرکزی و دیگر عوارض می شود . هدف از این پژوهش تعیین میزان مواجهه افراد با تولوئن بود که به دلایل مواجهات غیر شغلی و دیگر عوامل علاوه بر اندازه گیری غلظت تولوئن در هوا ، مقدار شاخص بیولوژیکی تماس با تولوئن نیز تعیین گردید.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیل و به روش مقطعی می باشد تعداد نمونه از ۳۶ نفر کارگر کک سازی است . برای تعیین غلظت تولوئن در هوای تنفسی ، نمونه برداری فردی توسط لوله های جاذب زغال فعال و پمپ نمونه بردارفردی و آنالیز نمونه ها توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی انجام گرفت. برای اندازه گیری اسید هیپوریک ادرار، نمونه های ادرار پایان شیفت کاری در ظروف نمونه گیر جمع آوری شد و آنالیز نمونه های ادرار توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با عملکرد عالی صورت گرفت. نمونه های ادرارپایان شیفت ۱۶ نفر از پرسنل اداری به عنوان گروه کنترل نیز جمع آوری و آنالیز شد. کراتینین ادرار نیز جهت تصحیح مقادیراسید هیپوریک توسط دستگاه اتوآنالیزر تعیین مقدار شد .
نتایج: میانگین غلظت تولوئن در هوای تنفسی و اسید هیپوریک در نمونه های ادرار افراد در گروه های مواجهه و کنترل به ترتیب برابر با ppm ۳۴/۱۴ و ۳۳/۰ و ۲۸/۰ گرم بر گرم کراتی نین ادرار به دست آمد . تولوئن هوای تنفسی با اسید هیپوریک ادرار رابطه ۸/۰ = r را نشان داد.
نتیجه گیری: میانگین وزنی، زمانی غلظت تولوئن هوای تنفسی از حد مجاز ، همچنین میانگین اسید هیپوریک ادرار از حد بیولوژیکی تماس به طور معنی دار کمتر بود . میانگین مقادیر اسید هیپوریک ادرار افراد در مواجهه، علی الرغم رابطه خوب با تولوئن اختلاف معنی داری را نسبت به گروه کنترل نشان نداد . نتایج حاکی از این است که در مواجهه با مقادیر کم تولوئن، اسید هیپوریک به علت
تداخل با مقادیر زمینه ای نمی تواند شاخص حساسی برای پایش بیولوژیکی باشد
