پگاه شایق، فاطمه رحمتی قزلجه، فرزانه بنی اسدی، میثم جنگ خواه، حسن رجبی مهام، محمد رضا قلمبران، روح الله فتحی،
دوره ۳۲، شماره ۵ - ( مرداد ۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: حفظ توانایی باروری جهت جلوگیری از انقراض گونههای در معرض خطر و نیز کمک به درمان آن از اهمیت خاصی برخوردار است. از لحظه لقاح به بعد، فرآیندهای زندگی و رشد جنین با نظم یک ساعت زیستی اجرا میشود. دانش امروز به ما امکان دخالت در کار این ساعت را با متوقف کردن زمان زیستی آن و البته با رعایت مسائل اخلاق علمی میدهد. این مهم از طریق دانش سرمازیستی (Cryobiology) امکانپذیر است. در عمل این کار با ذخیرهسازی سلول در دمای ۱۹۶- درجه سانتیگراد (در دمای نیتروژن مایع) دمایی که تمام فرآیندهای متابولیکی متوقف میشوند؛ انجام میشود. حفظ سلولهای زایا نیز جدید نبوده و قدمت آن به ۲۰۰ سال پیش بر میگردد. از آن زمان پیشرفتهای زیادی حاصل شده و در زنانیکه با خطر ناباروری روبهرو هستند، بافت تخمدان، فولیکول و تخمک آنها با روشهای مختلف انجمادی حفظ و نگهداری میشوند.
این روشها هر یک با میزان متفاوتی از موفقیت همراه هستند. از بین روشهای انجمادی انجماد شیشهای عملکرد بهتری داشته و بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. تخمک پستانداران ساختار سلولی پیچیدهای دارد. اجزاء این سلول نسبت به تغییرات حرارت و اسمز فوقالعاده حساس است. برای نمونه میتوان به تغییرات غشاء سلول طی بلوغ و باروری آزمایشگاهی و تفاوت قابلیت نفوذ آب و ضدیخها در آن اشاره کرد. انجماد تخمک باعث کاهش کیفیت و زندهمانی سلولها بعد از ذوب شده و آسیبهای مختلفی را به دنبال دارد.
نتیجه گیری: تحقیقات اخیر به دنبال راهی برای ارتقای روشهای انجماد و افزایش کیفیت تخمکهای منجمد شده میباشند. این مقاله مروری به اثرات مثبت و یا منفی انجماد بر تخمک و آینده آن یعنی تکوین جنین میپردازد.