ماهنامه علمی پ‍ژوهشی

منتال فورامن در سطح قدامی فک پایین قرار دارد و به شاخه انتهایی عصب آلوئولار تحتانی و عروق، اجازه خروج می‌دهد. تنوعات آناتومیک منتال فورامن از اهمیت قابل توجهی در بی‌حسی موضعی، درمان شکستگی مربوط به منطقه پاراسمفیز، جراحی‌های ارتوگناتیک، قراردادن ایمپلنت و غیره، برخوردار می‌باشد. با توجه به اهمیت منتال فورامن در دندانپزشکی(از بی‌حسی موضعی تا روش‌های جراحی تهاجمی)، در این مطالعه به بررسی مروری تنوعات آناتومیک منتال فورامن پرداخته می‌شود. غیاب منتال فورامن نادر است. از طرف دیگر شیوع منتال فورامن فرعی در اکثر مطالعات، کمتر از ۱۵ درصد تخمین زده می‌شود. موقعیت منتال فورامن، در نژادهای مختلف اغلب بین دندان‌های پرمولر و یا زیر دندان پرمولر دوم می‌باشد و تقارن مکانی دو طرفه در بیشتر موارد وجود دارد. در غالب مطالعات، فاصله منتال فورامن تا سمفیز حدوداً   تا  فاصله سمفیز تا بوردر خلفی راموس است. منتال فورامن گرد یا بیضی بوده و شایع‌ترین جهت آن، اغلب خلفی فوقانی است. اندازه آن در مطالعات مختلف، حدوداً از ۲ تا ۵ میلی‌متر تخمین زده شده است و امکان عدم تقارن در اندازه، در دو سمت مندیبل وجود دارد.به دلیل تنوعات منتال فورامن در نژادهای مختلف و افراد مختلف یک نژاد، استفاده از تکنیک‌های پیشرفته تصویربرداری همچون(CBCT)Cone-Beam Computed Tomography ، جهت شناخت دقیق آناتومی و مورفولوژی منتال فورامن پیش از اعمال جراحی تهاجمی پیشنهاد می‌شود.

مقدمه: میزان استخوان موجود از معیارهای مهم در درمان‌های ایمپلنت است، در این راستا نوع رادیوگرافی در تعیین کمیت استخوان باقی‌مانده حائز اهمیت است و CBCT با دقت بالایی نشان‌دهنده ارتفاع و پهنای استخوان موجود می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی توزیع فراوانی انواع ریج خلفی مندیبل بدون دندان با استفاده از(CBCT) Cone Beam Computed Tomography در یک جمعیت ایرانی بود.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی، برای تعیین فراوانی انواع ریج خلفی فک پایین بی‌دندان از تصاویر CBCT، ۱۲۷ بیمار مراجعه کننده به یک کلینیک رادیولوژی دهان در تهران با بی‌دندانی کامل فک پایین و با متوسط سنی ۱۵/۶۱ سال استفاده شد. این تصاویر در نرم‌افزار OnDemand۳D آنالیز و ارتفاع و پهنای استخوان در هر ناحیه تعیین گردید. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS۱۷ و آزمون آماری fisher exact تجزیه و تحلیل شد.

نتایج: ریج‌ها در ۴ گروه  A ,B-w, B+و C-wطبقه‌بندی شد و در مجموع، فراوانی ریج نوع A وB+  در جنس مذکر و فراوانی ریج نوع B-w و C-w در جنس مؤنث بیشتر بود. با افزایش سن از فراوانی ریج A کاسته و به فراوانی ریج C-w افزوده می‌شد. همچنین میانگین ارتفاع استخوان در همه نواحی در جنس مذکر بیشتر گزارش شد. میانگین پهنا نیز به استثنای محل دندان مولر اول در بقیه نواحی در جنس مذکر بیشتر بود.

نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از کاهش ارتفاع استخوان مندیبل بی‌دندان با افزایش سن بود، در حالی که این ارتباط در مورد پهنای استخوان وجود نداشت. با افزایش سن سیر تدریجی استخوان از نوع A به سوی نوع C-w  بود.

مقدمه: نهفتگی دندان یک آنومالی شایع است. فاکتورهای موضعی و سیستمیک فراوانی باعث نهفتگی دندان‌ها می‌شوند. از میان دندان‌های دائمی مولرهای سوم، کانین‌های ماگزیلا، پرمولرهای ماگزیلا و مندیبل و انسیزورهای سنترال ماگزیلا بیشترین احتمال نهفتگی را دارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع نهفتگی در بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی یزد طی سال‌های ۹۲ تا ۹۴ است.

روش بررسی: در این مطالعه گذشته‌نگر، تعداد ٦٠٠ رادیوگرافی دیجیتال پانورامیک از بیمارانی که بالای ١٥ سال سن داشتند، بررسی شد. بیماران با ابنورمالیتی دنتوفاسیال، سایر سندرم‌ها یا پاتولوژی خاص و بیماران بی‌دندان و تحت تروما از مطالعه خارج شدند. اطلاعات به دست آمده با آزمون‌های آماری Chi-square و Fisher's exact test آنالیز شدند.

نتایج: از بین ۶۰۰ نفر ۹۹ نفر(۵/۱۶% درصد) حداقل یک دندان نهفته داشتند. به ترتیب دندان‌های مولر سوم مندیبل(۲۶/۵۲ درصد)، مولر سوم ماگزیلا(۷/۲۷ درصد), کانین ماگزیلا(۸/۱۳ درصد) و کانین مندیبل(۸۶/۴ درصد) شایع‌ترین دندان‌های نهفته بودند. بیشترین شیوع نهفتگی در گروه سنی ۲۲ تا ۳۰ سال مشاهده شد. بین جنس و تعداد دندان‌های نهفته نیز ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد(۹۱/۰=P ).

نتیجه‌گیری: نهفتگی دندان در شهر یزد از شیوع نسبتاً بالایی برخوردار است و بیشترین شیوع نهفتگی پس از دندان‌های مولر سوم، مربوط به دندان‌های کانین دو فک است؛ بنابراین در صورت عدم رویش به‌موقع دندان‌های کانین، تهیه رادیوگرافی به‌منظور بررسی نهفتگی آن‌ها و به‌کارگیری درمان مناسب پیشنهاد می‌شود.

مقدمه: اثرات سرب بر بسیاری از اعمال اعضای بدن شناخته شده است ولی کارهای تجربی کمتری برای پی بردن به اثرات آن بر رفتار، ازجمله حس درد انجام شده است. این پژوهش برای بررسی تغییرات احتمالی در شروع حس درد و شدت واکنش به آن در موش سوری پس از تماس طولانی مدت با استات سرب اجرا گردید.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ۲۴ سر موش سوری نر بالغ آلبینو به ۳ گروه ۸ تایی تقسیم شدند. گروه شاهد آب شهری دیونیزه دریافت کردند و هر دو گروه درمان شده، از آب دیونیزه آلوده شده با مقادیر ۵ یا ۵۰۰ قسمت در میلیون استات سرب به مدت ۹۰ روز مداوم دریافت کردند. در روز ۹۱، آزمون‌های دردسنجی با استفاده از صفحه داغ و تزریق فرمالین برای ارزیابی شروع و شدت واکنش به درد حرارتی و شیمیایی انجام شد. در پایان، حیوانات با مرگ آسان کشته شدند و نمونه خون از آن‌ها برای اندازه‌گیری سطوح سرمی کورتیزول با استفاده از روش ELISA اخذ گردید.

نتایج: حیواناتی که در معرض استات سرب قرار گرفتند، در پاسخ به درد ناشی از حرارت تأخیر آشکاری را  در دوز پایین(۵۲%)  و در دوز بالا (۵۹% ) از خود نشان دادند. شدت احساس درد حرارتی به میزان ۶۳% در دوز پایین و ۸۲% در دوز بالای استات سرب کاهش یافت (۰۵/۰P<). تأخیر در پاسخ به درد شیمیایی هم تا ۶۸% و شدت واکنش به درد تا ۸۰% کاهش را نشان داد که هیچ‌کدام از نظر آماری معنی‌داری نبود. میزان کورتیزول خون تقریباً در بین گروه‌ها بدون تغییر بود.

نتیجه‌گیری: تأخیر در واکنش به محرک‌های دردناک که پس از تماس طولانی مدت با استات سرب دیده می‌شود ممکن است به‌عنوان یک اختلال منجر به تضعیف نقش هشدار دهنده درد مطرح شود. علاوه براین مطالعات بیشتری در رابطه با مکانیسم عمل و میزان اهمیت این اثرات قابل انجام است.