خانم زینب محسنی پور، دکتر مهدی حسن شاهیان،
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( مهر و آبان ۱۳۹۳ )
چکیده
مقدمه: امروزه گسترش سویه‌های میکروبی مقاوم به دارو موجب شده تا مقابله با بیماریهای عفونی دشوارتر گردد. از دلایل مهم بروز مقاومت‌های دارویی، جایگیری میکروارگانیسم‌ها در ساختاری به نام بیوفیلم است. بیوفیلم‌ها از تجمع میکروارگانیسم‌ها بر سطوح مختلف ایجاد می‌شوند. از این جهت دستیابی به ترکیبات ضدمیکروبی نوین در مقابله با این ساختار‌ها ضروری است. در این مطالعه تحقیقاتی خواص ضدمیکروبی گیاه Centaurea cyanus بر فرم منفرد و بیوفیلمی شش باکتری پاتوژن (استافیلوکوکوس ارئوس، باسیلوس سرئوس، استرپتوکوکوس پنومونیه، پسودوموناس آئروژینوزا، اشرشیاکلی و کلبسیلا پنومونیه) بررسی گردید.
روش بررسی: اثربخشی عصاره‌های اتانولی و متانولی C.cyanus بر فرم منفرد با آزمون انتشار دیسک تعیین و مقادیر MIC و MBC به روش ماکروبراث دایلوشن به دست آمد. اثرات ضدبیوفیلمی عصاره‌های C.cyanus نیز با روش میکروتیتر پلیت بررسی گردید.
نتایج: در این بررسی قابلیت عصاره‌های گیاه گل‌گندم در مهار فرم منفرد و بیوفیلمی باکتری‌های انتخابی تأیید و مشخص گردید که نوع اتانولی عصاره در مهار فرم منفرد کارآمدتر است. اثر مهاری عصاره‌ها بر ساختارهای بیوفیلمی هر باکتری به نوع حلال و غلظت عصاره وابسته بوده و بیشترین اثر مهاری بر پدیده تشکیل بیوفیلم باکتری‌های اشرشیاکلی (۲۶/۸۴%) و استرپتوکوکوس پنومونیه (۱۴/۸۳%) مشاهده گردید. در تیمار با عصاره‌های C.cyanus، استرپتوکوکوس پنومونیه (۶۶/۷۵%) بیشترین تخریب ساختارهای بیوفیلمی را نشان داده و بیشترین کاهش در فعالیت متابولیکی بیوفیلم‌ها در در استافیلوکوکوس ارئوس (۸۵/۷۱%) مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل قابلیت بالای عصاره‌های C. cyanus در مقابله با میکروارگانیسم‌های انتخابی تأیید و این عصاره‌ها به عنوان گزینه مناسبی در مقابله با سویه‌های مذکور پیشنهاد گردیدند.
