ماهنامه علمی پ‍ژوهشی

مقدمه
عارضه پرونیشن پا (اورژن مچ پا) یکی از عارضه‌های اندام تحتانی در مفصل مچ پا است (1). پای پرونیت یکی از شایع‌ترین عارضه¬های است، که به دلیل تغییرات بیومکانیکی با ناکارآمدی در ناحیه مچ پا مشاهده می‌شود (2). میزان شیوع عارضه پرونیت پا در بزرگسالان 23-20% است (3). هر گونه تغییرات بیومکانیکی در ساختمان مچ پا، از قبیل وجود عارضه پرونیت پا می‌تواند منجر به آسیب دیدگی مفصل مچ پا و سایر مفاصل بدن و حتی ستون فقرات گردد (4). پای پرونیت، یک نوع ناهنجاری است که باعث کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی هنگام تحمل وزن بدن می‌گردد، هم‌چنین به دنبال این عارضه دفورمیتی در ساختمان مچ پا مشاهده می‌شود. به دنبال این ناهنجاری سر استخوان تالوس و ناویکولار به سمت داخل متمایل می‌گردد که در نهایت می‌‌تواند منجر به بروز عارضه پای پرونیت شود. پای پرونیت در ارتباط مستقیم با اعمال فشار بر روی مفاصل مچ پا، زانو و کمربند لگنی همراه است (5). مهم‌ترین نیرویی که در این عارضه روی اندام مچ پا وارد می‌شود نیروی عکس‌العمل زمین است که با توجه به تحقیقات پیشین می‌تواند عامل موثر در بروز آسیب در اندام تحتانی گردد (8-2،6). در عارضه پرونیشن پا قوس‌های طولی- داخلی دچار کلاپس (افت استخوان ناویکولار) می‌شوند؛ به دلیل این که وجود این قوس‌ها در کف پا عامل موثر در جذب شوک‌های ناشی از راه‌رفتن، دویدن، جهیدن و ... است (9). بنابراین از بین رفتن این قوس‌ها می‌تواند زنگ خطر برای ورزشکاران به خصوص دو و میدانی¬کاران باشد. در همین راستا ولی‌زاده اورنج و همکاران، گزارش کردند که وجود دامنه‌ی پرونیشن پا در اکثر دوندگان می‌تواند باعث آسیب‌های ناشی از راه‌رفتن شود. در توجیه این امر اظهار داشتند که پای پرونیت یک عارضه است که در آن عملکرد عادی مفصل سابتالار اختلال پیدا می-کند و در نتیجه قوس طولی داخلی پایین‌تر از حد معمول قرار می‌گیرد (10). نتایج و شواهد گذشته حاکی از آن است که از بین رفتن قوس‌های کف پا در عارضه پرونیشن بیش از حد می‌تواند منجر به عارضه کف پای صاف گردد (11). به علاوه شواهد گذشته حاکی از آن است که عارضه پرونیشن پا یک عارضه مادرزادی است که با چرخش استخوان درشت¬نئی و افت استخوان ناوی در سطح داخلی پا همراه است (1). بر اساس شواهد ناهنجاری در اندام‌تحتانی مانند پای پرونیت می‌تواند بر بیومکانیک حرکات انسان مانند دویدن، تأثیر منفی بگذارد و منجر به بروز عدم هم‌انقباضی عضلانی و علایم ناپایدار در مفاصل اندام‌تحتانی (زانو) شود (12). جعفرنژادگرو و علوی‌مهر، طی پژوهشی به بررسی تاثیر تمرینات مقاومتی با تراباند بر طیف فرکانس الکترومیوگرافی عضلات تنه و اندام تحتانی بیماران مبتلا به کمردرد دارای پای پرونیت طی مراحل راه‌رفتن پرداختند. روش کار بدین صورت بود که 30 مرد دارای عارضه کمردرد با پای پرونیت به صورت نمونه¬گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی جای گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که میانه فرکانس عضله ساقی قدامی طی پس‌آزمون در مقایسه با پیش‌آزمون کاهش معناداری داشت (13). احتمالا از اثرات مثبت پژوهش حاضر کاهش فرکانس این عضله را می‌توان ذکر نمود. زیرا شواهد مبتنی بر زیاد بودن فعالیت این عضله در افراد دارای پای پرونیت در مقایسه با افراد نرمال است. همان طور که قبلا اشاره کردیم مهم‌ترین نیرویی که در این عارضه روی اندام پا وارد می¬شود نیروی عکس‌العمل زمین است؛ زیرا با توجه به بر هم خوردن راستای طبیعی بدن به دلیل از بین رفتن قوس طولی-داخلی کف پا در افراد دارای پرونیشن پا که ممکن است مقدار و جهت نیروهای وارده را دچار تغییر کند. با توجه به این نکات پژوهش‌های متعددی به منظور بررسی نیروهای عکس‌العمل زمین در افراد دارای پرونیشن پا مورد بررسی قرار گرفته است (2). در همین راستا منتشلو و همکاران، به بررسی نیروهای عکس‌العمل زمین در مردان جوان سالم و دارای پای پرونیت طی دویدن پرداختند. بر اساس پژوهش حاضر نتیجه گرفتند که پرونیشن پا می‌تواند به عنوان عاملی اثرگذار موجب تغییر نیروی داخلی-خارجی و هم‌چنین موجب بر هم زدن بیومکانیک دویدن باشد (13). محققان گزارش کردند، در عارضه پرونیشن بیش از حد پا به دلیل تماس سریع‌تر بخش داخلی پا نسبت به حالت نرمال عملکردهای ضروری پا صورت نمی‌گیرد (14). از طرفی افرادی‌که دچار عارضه پرونیت باشند منجر به بروز اختلال در فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی خواهند شد، با توجه به نظریه زنجیره کینماتیک، ضعف در عملکرد یک سگمان حرکتی می‌تواند سایر سگمان‌های حرکتی را نیز تحت تاثیر قرار دهد (15). یکی از علل احتمالی تغییر در عملکرد و فعالیت عضلات طی حرکات انتقالی در افراد با پای پرونیت می‌تواند این موضوع باشد که رابطه طول-تنش در ناحیه اندام تحتانی در افراد دارای این ناهنجاری دچار تغییر می‌شود که می‌تواند منجر تغییر عملکرد عضلات گردد. با توجه به اهمیت موضوع و میزان شیوع بالای این عارضه به‌ویژه در دوندگان بررسی اثرات سودمند انواع تمرینات ورزشی و فراهم نمودن آگاهی از نتایج مثبت تحقیقات گذشته می‌تواند مفید واقع گردد. هم‌چنین بر اساس شواهد به دلیل آن که در این عارضه راستای طبیعی قامت فرد مختل می¬گردد، لذا ضرروری به نظر می‌رسد تا شواهد علمی جدید گردآوری شود. آخرین مطالعه انجام گرفته شده در این زمینه مربوط به سال 2018 می‌باشد (16). از آنجایی که در سال‌های اخیر مطالعات زیادی به بررسی اثر تمرینات ورزشی بر روی مکانیک پای پرونیت پرداخته‌اند، لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرینات ورزشی بر مکانیک بدن طی حرکات انتقالی در افراد دارای عارضه پای پرونیت در سال‌های 2019 تا ماه نوامبر 2022 بود.
روش بررسی
جهت انجام مطالعه مروری سیستماتیک حاضر، مقالات مرتبط به زبان فارسی و انگلیسی، از جستجوی در پایگاه¬های تخصصی WOS ، SID، Magiran،Scopus ، PubMed، Springer و موتور جستجو Google Scholar صورت پذیرفت. مقالات از سال 2019-تا ماه نوامبر 2022 جمع¬آوری گردید. مطالعه حاضر در سال 1401، در دانشگاه محقق اردبیلی انجام گرفت. برای استخراج مقالات از کلید واژه‌های پای پرونیت (Foot pronation)، توانبخشی (Rehabilitation)، مکانیک بدن (Body mechanics)، کینتیک (Kinetics)، کینماتیک (Kinematic)، الکترومایوگرافی (Electromyography)، دویدن (Running)، راهرفتن (walking)، بالا و پایین رفتن از پله (Stairs ascent/descent)، فعالیت بدنی (Physical activity)، تمرینات تقویتی (strengthening exercises) استفاده شد. انتخاب اولیه مقالات بر اساس عنوان انجام شد و توسط سه محقق مورد بررسی قرار گرفت. معیار ورود به مطالعه شامل مواردی از قبیل انتشار مقاله از سال 2022-2019، استفاده مقالات در حوزه تمرینات ورزشی (تمرینات اصلاحی هم جز تمرینات ورزشی در نظر گرفته شده است) و وجود بررسی عارضه پرونیشن پا بود. معیار خروج شامل مقالاتی که تاثیر انواع کفش‌ها، ارتوزها، بریس‌ها، گوه و کفی‌ها و مجلات نامعتبر و فاقد ضریب تاثیر بودند از مطالعه خارج شدند. مقالاتی که فایل کامل آنها در دسترس نبود از طریق سایت ( Isi Link)، خریداری گردید. اعتبارسنجی مقالات از طریق سنجش و ارزیابی مقالاتی که در پایگاه¬های Scopus، WOS و یا ISC نمایه شده بودند مورد ارزیابی قرار گرفت. مجلات مقالات مربوطه باید حداقل در یکی از این 3 پایگاه استنادی نمایه شده بود. شکل1، روند انتخاب مقالات مطالعه مروری حاضر را نشان می‌دهد.
نتایج
از 52 مقاله به دست آمده از طریق جستجوی کلمات کلیدی 18 مقاله بر اساس معیار ورود جهت آنالیز نهایی انتخاب گردید. نتایج حاصل از بررسی مقالات به طور خلاصه در جدول‌1، ارائه شده است. لازم به ذکر است که 6 مقاله مورد مطالعه در پژوهش حاضر نشان داده است که تمرینات ورزشی با هدف تقویت عضلات اندام تحتانی می‌تواند منجر به بهبود تعادل ایستا و پویا، افزایش سرعت و عدم تغییر زوایای مفصلی حین فعالیت ورزشی شود. به علاوه 2 مقاله نشان‌دهنده این است که تمرینات تقویتی در کوتاه‌مدت تاثیر مثبتی بر عارضه پرونیشن پا نداشته است. تعداد 5 مقاله در ارتباط مستقیم تمرینات ورزشی که با هدف اصلاح عارضه پرونیشن پا بود نشان داد که انجام تمرینات اصلاحی می‌تواند منجر به بهبود تعادل و استحکام مفاصل اندام تحتانی شود. هم‌چنین 3 مقاله با اعمال پروتکل درمانده‌ساز بر عارضه پرونیشن پا به این نتیجه دست یافته‌اند که افزایش بی‌ثباتی مفاصل اندام تحتانی می‌تواند به دلیل خستگی مفرط عضلات اندام تحتانی (ناشی از ضعف عضلات) منجر به آسیب گردد. در نهایت 2 مقاله به بررسی تمرینات ورزشی که فقط با اعمال تمریناتی که با هدف بهبود تعادل ایستا و پویا انجام گرفته نشان داده است که افراد دارای پرونیشن پا تغییرات بیشتری در والگوس پاشنه و افت استخوان ناوی در مقایسه با افراد سالم دارند. در شکل 2، خلاصه‌ای از نتایج مقالات آورده شده است.
 


‌

شکل 1: دیاگرام مطالعات از مرحله‌ی اولیه تا سنتز نهایی






شکل 2: مقایسه کلی مابین مقالات مورد مطالعه
جدول 1. بررسی تاثیر انواع پروتکل تمرینی بر عارضه پرونیشن پا.








 
بحث
هدف از مطالعه مروری حاضر بررسی تاثیر تمرینات ورزشی در افراد دارای پرونیشن پا بود. بر اساس تحقیقات اخیر دو عامل نیروی عکس‌العمل زمین و فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی برای ناهنجاری‌های اندام تحتانی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. ابزار اندازه‌گیری نیروی عکس‌العمل زمین دستگاه صفحه نیروست؛ که می¬توان با استفاده از این دستگاه به تحلیل متغیرها (نیروهای اعمال شده در راستای مختلف) پرداخت. هم‌چنین با استفاده از الکتردوهای سطحی یا سوزنی (سوزنی بیشتر در پزشکی کاربرد دارد) می‌توان فعالیت الکتریکی عضلات را با توجه به اختلاف پتانسیل ایجاد شده در طی فازهای مختلف مورد بررسی قرار داد (33). وجود عارضه پرونیت پا در اندام تحتانی را می‌توان با بررسی شاخص‌های گوناگون در ارتباط با نیروی عکس‌العمل زمین و فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. زیرا در عارضه پرونیشن پا به دلیل بروز اختلالات بیومکانیکی (دلایلی همچون افت استخوان ناوی، چرخش داخلی استخوان تیبیا و در نهایت راستای نامناسب حین فعالیت) شاهد ظهور درد در ناحیه پاشنه، تاندون آشیل، کشیدگی عضلات همسترینگ و چهارسررانی در این افراد خواهیم بود. به نحوی که در همین راستا منز و همکاران، ویلیامز و همکاران، به اختلالاتی در خصوص پاسچر و فشارهای وارده بر کف پا در افراد دارای پرونیشن پا گزارش کردند (34,35). هم‌چنین کات و همکاران، اظهار داشتند که در افراد دارای پرونیشن پا اختلالات بیومکانیکی می‌تواند منجر به تغییر فعالیت الکترومایوگرافی عضلات اندام تحتانی گردد (36). آن‌ها در پژوهش خود ساختار آناتومیکی پا را دلیل اصلی برای تغییرات فعالیت الکتریکی عضلات دانسته‌اند. با توجه به پژوهش‌های اخیر در مورد نیروی عکس‌العمل زمین نشان داده شده است که هر چه زمان رسیدن به اوج نیروها کمتر باشد در نتیجه اثرگذاری نیرو بیشتر خواهد بود و بالعکس (1). در توجیه این نکته می‌توان گفت که هر چه زمان رسیدن به اوج نیروهای عکس‌العمل زمین کمتر باشد در نتیجه میزان آسیب‌دیدگی در مفصل مچ پا زیاد خواهد بود. در همین راستا قربانلو و همکاران، طی پژوهشی تحت عنوان «اثر یک دوره تمرین اصلاحی با استفاده از تراباند بر مؤلفه‌های عکس‌العمل زمین در دانشجویان پسر دارای زانوی ضربدری طی دویدن» اظهار داشتند که 8 هفته تمرینات اصلاحی با تراباند می‌تواند زمان رسیدن به اوج نیروی عمودی طی فاز هل دادن را طی پس-آزمون در مقایسه با پیش‌آزمون افزایش دهند. لذا از آثار مثبت این پژوهش می‌توان به طولانی‌تر شدن فاصله زمانی برخورد پا با سطح زمین اشاره کرد که در نهایت میزان نیروهای وارده بر پا را کاهش می‌دهد (37). بر اساس مطالعات انجام شده نرخ بارگذاری عمودی یکی دیگر از شاخص‌های مورد توجه محققان بوده است. نرخ بارگذاری عمودی شاخصی از ضربه است که بر راستای بدن وارد می‌شود و با آسیب‌های اندام تحتانی در ارتباط است؛ این شاخص در ارتباط با زمان بوده و مطالعات نشان داده‌اند نرخ بارگذاری عمودی کمتر با آسیب کمتر در ارتباط است (38). پس می‌توان نتیجه گرفت که هر کدام از پروتکل تمرینی که منجر به کاهش نرخ بارگذاری عمودی گردد از اثرات مثبت پروتکل تمرینی پیروی کرده است. متغیر گشتاور آزاد میزان گشتاور وارد بر پا حول محور عمودی که از محل مرکز فشار عبور می‌کند می‌باشد (39). از آنجایی که راستای آن حول محور عمودی است بارهای پیچشی را برپا وارد می‌نماید. هم‌چنین طی پژوهش‌های اخیر بیان شده است که می‌توان از شاخص گشتاور آزاد به عنوان یک شاخص جهت تشخیص میزان آسیب اندام تحتانی و نیروهای پیچشی وارده به اندام تحتانی استفاده کرد (40). بررسی شاخص گشتاور آزاد، که عبارتست از گشتاور نیرو در پاها حول محور عمودی که از مرکز فشار می گذرد، برای ارزیابی مقدار و جهت گشتاورهای نیرو در در افراد مبتلا به پرونیشن پا از اهمیت کلیدی برخوردار است. این شاخص مرتبط با تعادل بدن بوده و تعیین‌کننده مشارکت عضلانی مورد نیاز برای حفظ تعادل فرد در سطح افقی می‌باشد (41). همسو با مطالعات گذشته فصیحی و همکاران، طی مطالعه‌ای 30 نفر آزمودنی به ترتیب در دو گروه سالم (تعداد=15 نفر) و پای پرونیت (تعداد=15 نفر) جای دادند. یک سیستم صفحه نیرو برتک جهت ثبت نیروهای عکس‌العمل زمین طی راه‌رفتن با پای برهنه قبل و بعد از خستگی در نقطه شکست ضربان قلب استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که، تعامل دو عامل خستگی و پای پرونیت می‌تواند به دلیل افزایش گشتاور آزاد حول مفصل مچ پا یک عامل خطر برای ایجاد آسیب¬های دویدن باشد (42).
هانت و همکاران در پژوهشی تحت عنوان مکانیک و کنترل حرکت در افراد دارای کف پای صاف عملکردی و نرمال به این نتیجه رسیدند که فعالیت الکتریکی عضلات دوقلوی داخلی و ساقی قدامی بین دو گروه کف پای صاف و نرمال متفاوت است (43). در عارضه پرونیشن پا هنگام راه‌رفتن، قوس پا بر اثر فشار ناشی تحمل وزن فرد از بین می¬رود. در این حالت، فشار زیادی به کف پا وارد می‌شود و به دنبال آن، استخوان‌بندی کف پا تغییر شکل داده و گودی کف پا از بین می‌رود. در نتیجه، این تغییر شکل منجر به صاف شدن کف پا می‌شود. عضله ساقی قدامی از عضلات نگه‌دارنده قوس کف پایی می‌باشد. در افراد دارای پرونیت پا و به دنبال آن صافی کف پا این عضله دچار ضعف می¬گردد. به طور طبیعی در هنگام ضربه پاشنه نیروی حاصل از وزن اندام تحتانی طی راه‌رفتن در قسمت پا یک گشتاور پلانتارفلکشنی ایجاد می‌کند، این پلانتار فلکشن در افراد دارای پرونیت پا به دلیل ضعف عضله ساقی قدامی کاهش می‌یابد (44). احتمالاً افزایش دامنه فعالیت الکتریکی عضله ساقی قدامی طی پروتکل تمرینی از آثار مثبت مطالعات باشد. علت این امر این است که این عضله یکی از عضلات نگهدارنده قوس طولی داخلی پا می‌باشد و افزایش فعالیت آن می‌تواند منجر به کاهش پرونیشن پا گردد. گروه عضلات چهارسر ران از چهار عضله راست رانی، پهن خارجی، پهن میانی و پهن داخلی تشکیل شده است. این چهار عضله مهم بازکننده مفصل مچ پا طی راه‌رفتن در افراد دارای پرونیشن پا از اهمیت بالایی برخوردار است. انقباض هر چه بیشتر عضلات چهار سر ران منجر به نزدیک شدن سطوح مفصلی شده و به دنبال آن قدرت و فعالیت هر چه بیشتر این عضلات طی راه‌رفتن منجر به ثبات مفصل مچ پا می‌گردد (45). توزیع غیر طبیعی بار اضافه بر مفاصل اندام تحتانی منجر به ناکارآمدی عضلات می‌شود که به دنبال آن منجر به بروز عارضه‌های اندام تحتانی و ناکارآمدی عضلات می‌شود (46). طبق نتایج مطالعات پژوهش حاضر، هنگامی که فردی فعالیت رو به جلو همانند راه‌رفتن و یا در اثر انجام حرکات ناگهانی (هل دادن، لغزیدن و...) به سمت جلو حرکت کند، گروه عضلات چهارسر ران نقش حیاتی برای جلوگیری از حرکت بدن به سمت عقب به عمل می‌آورند که در چنین شرایطی میزان فعالیت عضله پهن داخلی بیشتر از پهن خارجی است (47). با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در این زمینه احتمالا تقویت عضلات چهارسر ران می‌تواند موثر واقع گردد.
نتیجه‌گیری
مطالعه مروری حاضر، با رویکرد بررسی تاثیر تمرینات ورزشی بر عارضه پرونیت پا نشان داد که انجام تمرینات ورزشی برای بهبود تعادل، تقویت عضلات چهارسرران، عدم تغییر زوایای مفاصل اندام تحتانی حین فعالیت و کاهش پیک نیروهای عمودی و جانبی موثر بوده است. به نظر می‌رسد متخصصان علوم توانبخشی می‌توانند با بهره‌گیری از اصول و مبانی علم تمرین، فعالیت‌های تقویتی را در روند بهبودی مبتلایان پرونیت پا مدنظر قرار دهند.
سپاس‌گزاری
مطالعه حاضر در سال 1402 در دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. بدین وسیله نویسندگان مطالعه حاضر تشکر و قدردانی ویژه از تمامی نویسندگان مقالات مورد بررسی را اعلام می‌دارد.
حامی مالی: ندارد.
تعارض در منافع: وجود ندارد.
 

References:
 

1-    Jaafarnejad A, Amirzade N, Heseinpour A, Siahkouhian M, Mokhtari Malek Abadi A. Evaluation of Frequency Spectrum of Ground Reaction Force during Walking on Sand and Flat Surface in Individuals with Pronated Foot. SJRM 2020; 9(3): 93-101. [Persian]
2-    Valizade-Orang A, Siahkoohian M, Jafarnezhadgero A, Bolboli L, Ghorbanlou F. Investigating the Effects of Long-Term Use of Motion Control Shoes on the Frequency Spectrum of Ground Reaction Force during Running in the Runners with Pronated Feet. SJRM 2020;8(4):123-31. [Persian]
3-    Jafarnezhadgero A, Fatollahi A, Amirzadeh N, Siahkouhian M, Granacher U. Ground Reaction Forces and Muscle Activity while Walking on Sand Versus Stable Ground in Individuals with Pronated Feet Compared with Healthy Controls. PloS one 2019; 14(9): e0223219. [Persian]
4-    Razeghi M, Batt ME. Foot Type Classification: A Critical Review of Current Methods. Gait & posture 2002; 15(3): 282-91.
5-    Koreili Z, Fatahi A, Azarbayjani MA, Sharifnezhad A. Comparison of Static Balance Performance and Plantar Selected Parameters in Dominant and Non-Dominant Leg Active Female Adolescents with Ankle Pro-Nation. JPA 2021. [Persian]
6-    Yousefi N, Amiri A, Jamshidi AA, Kamyab M. Effect of Plantar Flexion and Eversion on Mediolateral Ground Reaction Force in Subjects with Functional Ankle Instability. MRJ 2012; 6(1): 38-43. [Persian]
7-    Mantashloo Z, Sadeghi H. Comparison of Ground Reaction Forces and Muscles Electrical Activity of the Ankle during Running in Young Men with Pronation and Normal Foot. JRUMS 2017;16(4): 353-64. [Persian]
8-    Valizade-Orang A, Siahkoohian M, Jafarnezhadgero A, Ghorbanlou F. The Effect of Long-Term Use of Motion Control Shoes on the Ground Reaction Force Components during Running in Runners with Excessive Pronated Feet. IJRN 2019; 6(2): 48-55. [Persian]
9-    Ford KR, Myer GD, Hewett TE. Valgus Knee Motion During Landing in High School Female and Male Basketball Players. MSSE 2003; 35(10): 1745-50. [Persian]
10-    Valizadehorang A, Jafarnezhadgero A, Alihosseini S. The Effects of Motion Control Shoes on Knee Joint Co-Contraction in Overweight Individuals with Flat Feet. SJRM 2022; 10(6): 1182-93. [Persian]
11-    Sadeghi H, Mohseni Zonouzi F, Peeri M. Effects of Foot Sole on Ground Reaction Forces During Walking in Male Athletes with Flexible Flat Foot. SJRM 2021; 10(2): 220-33. [Persian]
12-    Fasihi A, Siahkouhian M, Jafarnezhadgero A, Bolboli L, Sheikhalizade H. The Effect of Exhaustive Protocol on Knee Muscle Co-contraction in Healthy People and with a Pronated Foot during Running. RJMS 2021; 28(8): 21-32. [Persian]
13-    Mantashloo Z, Sadeghi H, Tazji MK. Comparison of Ground Reaction Forces and Muscles Electrical Activity of the Ankle during Running in Young Men with Pronation and Normal Foot. JRUMS 2017; 16(4): 353-64. [Persian]
14-    Jafarnezhadgero AA, Heshmatizadeh S. Lower Limb Kinematic in Low Back Pain Patients with Pronated Foot Before and after a Selected Training Protocol during Walking. JAP 2019; 9(4): 89-99. [Persian]
15-    Javdaneh N, Mozafaripour E, Javdaneh N, Kazemneya YD, Pourmahmodian P. Isometric Strength of Lower Extremity Muscles in Athletes with Hyperpronated Foot. PTJ 2014; 4(2): 90-5. [Persian]
16-    Hwang R, Choi YJ. A Study on the Effects of Short Foot Exercise on Medial Longitudinal Arch and Balance in the Foot and Efficient Application: Literature Review. Exer Sci 2018; 27(4): 252-9.
17-    Jafarnezhadgero AA, Fatollahi A, Granacher U. Eight Weeks of Exercising on Sand Has Positive Effects on Biomechanics of Walking and Muscle Activities in Individuals with Pronated Feet: A Randomized Double-Blinded Controlled Trial. Sports 2022; 10(5): 70. [Persian]
18-    Karimzadeh A, Mohammadi HK, Mehravar M, Zahednejad S, Taheri N, Sadeghi M. The Effects of Intrinsic Foot Muscles Strengthening Exercises on Foot Kinetic Parameters in Pronated Foot Subjects during Forward Jump Landing. J Family Med Prim Care 2022; 11(9): 5205-10. [Persian]
19-    Sadeghi M, Mohammadi HK, Mehravar M, Salehi R, Taheri N, Karimzadeh A. The Effects of Intrinsic Foot Muscles Strengthening Exercises on Knee Kinematic in Pronated Foot Subjects During Forward Jump Landing. J Family Med Prim Care 2022;11(8):4389-94. [Persian]
20-    Turgut E, Yagci G, Tunay VB. Hip-Focused Neuromuscular Exercise Provides Immediate Benefits in Foot Pronation and Dynamic Balance: A Sham-Controlled Cross-Over Study. J Sport Rehabil 2021; 30(7): 1088-93.
21-    Golchini A, Rahnama N, Lotfi-Foroushani M. Effect of Systematic Corrective Exercises on the Static and Dynamic Balance of Patients with Pronation Distortion Syndrome: A Randomized Controlled Clinical Trial Study. Int J Prev Med 2021; 12: 129. [Persian]
22-    Fasihi A, Siahkouhian M, Jafarnezhadgero A, Bolboli L, Sheikhalizade H. The Effect of Exhaustive Protocol on Knee Muscle Co-contraction in Healthy People and with a Pronated Foot during Running.JMM 2021; 23(2): 161-71. [Persian]
23-    Fasihi A, Siyahkuhiyan M, Jafarnejadgru A, Bolboli L, Sheykhalizadeh H, Fasihi L. Comparing the Effect of Exhaustive Fatigue Protocol on Ankle Muscle Co-contraction during Walking in Healthy and with a Pronated Foot People. HRJ 2021; 6(2): 104-14. [Persian]
24-    de los Ángeles Gómez-Benítez M, Gómez-Benítez A, Ramos-Ortega J, Castillo-López JM, Bellido-Fernandez L, Munuera-Martínez PV. Fatigue in Children with Pronated Feet after Aerobic Exercises. Journal of the American Podiatric Medical Association 2021; 111(2): Article_7.
25-    Pabón-Carrasco M, Castro-Méndez A, Vilar-Palomo S, Jiménez-Cebrián AM, García-Paya I, Palomo-Toucedo IC. Randomized Clinical Trial: The Effect of Exercise of the Intrinsic Muscle on Foot Pronation. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(13): 4882.
26-    Jafarnezhadgero A, Ghane G, Valizadehorang A. Comparison of Lower Limb Muscular Activities During Three Different Running Patterns in Pronated Feet Individuals with and without Low Back Pain. JAP 2021; 11(4): 1-18. [Persian]
27-    Sánchez-Rodríguez R, Valle-Estévez S, Fraile-García PA, Martínez-Nova A, Gómez-Martín B, Escamilla-Martínez E. Modification of Pronated Foot Posture after a Program of Therapeutic Exercises. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(22): 8406.
28-    Jafarnezhadgero A, Ghane G, Valizadehorang A, Malekabadi AM. A Comparison of Planatar Pressure Variables During Three Differnt Running Patterns in Pronated Feet Individuals With And without Low Back Pain. ISRAPM 2020; 11(3): 77-87. [Persian]
29-    Baraz M, Farahpour N, Karimi MT, Rezaee MR. Assessment of Spatiotemporal Gait Parameters in Patients with Non-Specific Chronic Low Back Pain with and Without Pronated Feet. RSR 2020; 8(15): 1-9. [Persian]
30-    Jafarnezhadgero A, Heshmatizadeh S. Lower Limb Kinematic in Low Back Pain Patients with Pronated Foot Before and after a Selected Training Protocol during Walking. JAP 2019; 9(4): 89-99. [Persian]
31-    Jafarnezhadgero A, Alavi Mehr S. The Effect of Thera-Band Resistance Training on the Electromyography Frequency Spectrum of Trunk and Lower Limb Muscles in Low Back Pain Patients with Pronated Feet During Walking: A Clinical Trial. JRUMS 2019; 18(5): 427-40. [Persian]
32-    Alam F, Raza S, Moiz JA, Bhati P, Anwer S, Alghadir A. Effects of Selective Strengthening of Tibialis Posterior and Stretching of Iliopsoas on Navicular Drop, Dynamic Balance, and Lower Limb Muscle Activity in Pronated Feet: A Randomized Clinical Trial. Phys Sportsmed 2019; 47(3): 301-11. [Persian]
33-    Hashemi Taklimi MA, Nobahar SR, Faezi G, Mosavi SK. The Comparsion of Leg Muscles Electromyography during Various Standing Positions in Pesplanus and Normal Men. MJMS 2015; 58(8): 432-41. [Persian]
34-    Menz HB, Morris ME, Lord SR. Foot and Ankle Characteristics Associated with Impaired Balance and Functional Ability in Older People. Gerontol A Biol Sci Med Sci 2005; 60(12): 1546-52.
35-    Williams DS 3rd, McClay IS, Hamill J. Arch Structure and Injury Patterns in Runners. Clin Biomech 2001; 16(4): 341-7.
36-    Cote KP, Brunet ME, Gansneder BM, Shultz SJ. Effects of Pronated and Supinated Foot Postures on Static and Dynamic Postural Stability. J Athl Train 2005; 40(1): 41-6.
37-    Ghorbanloo F, Jafarnezhadgero A, Valizadeh orang A. The Effect of Corrective Exercises Using Thera-Band on Components of Ground Reaction Force in Boy Students with Genu Valgum during Running: A Clinical Trial Study. JRUMS 2020; 19(7): 661-76. [Persian]
38-    Alavi Mehr SM, Jafarnezhadgero A, Majlesi M. The Immediate Effect of Medical Insole on Loading Rate, Impulse, and Free Moment in Male Children with Flat Foot: A clinical trial. JRUMS 2018; 17(1): 27-38. [Persian]
39-    Gordon E, Graham E, Joseph H, Gary K, Saunders W, Et al. Research Methods in Biomechanics. 2ed. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data; 2013: 317-36.
40-    Milner CE, Davis IS, Hamill J. Free Moment as a Predictor of Tibial Stress Fracture In Distance Runners. JB 2006; 39(15): 2819-25.
41-    Winter DA. Overall Principle of Lower Limb Support during Stance Phase of Gait. J Biomecanices 1980; 13(11): 923-7.
42-    Fasihi A, Siahkouhian M, Sheikhalizade H, Jafarnezhadgero A. Effect of Fatigue at the Heart Rate Deflection Point on the Frequency Components of Ground Reaction Forces during Walking in Individuals with Pronated Feet. SJRM 2020; 9(2): 228-38. [Persian]
43-    Hunt AE, Smith RM. Mechanics and control of the flat versus normal foot during the stance phase of walking. Clin Biomech 2004; 19(4): 391-7.
44-    Gray EG, Basmajian JV. Electromyography and Cinematography of Leg and Foot (“Normal” and Flat) During Walking. Anat Res 1968; 161(1): 1-15.
45-    Lim BW, Hinman RS, Wrigley TV, Sharma L, Bennell KL. Does Knee Malalignment Mediate the Effects of Quadriceps Strengthening on Knee Adduction Moment, Pain, and Function in Medial Knee Osteoarthritis? A Randomized Controlled Trial. Arthritis Rheum 2008; 59(7): 943-51.
46-    Ghorbanlou F, Jaafarnejad A, Fatollahi A. Effects of Corrective Exercise Protocol Utilizing A TheraBand on Muscle Activity During Running in Individuals With Genu Valgum. SJRM 2021; 10(5): 1052-65. [Persian]
47-    Hewett TE, Myer GD, Ford KR, Heidt Jr RS, Colosimo AJ, McLean SG, et al. Biomechanical Measures of Neuromuscular Control and Valgus Loading of the Knee Predict Anterior Cruciate Ligament Injury Risk in Female Athletes: A Prospective Study. Am J Sports Med 2005; 33(4): 492-501.