مقدمه: چاقی و عوارض ناشی از آن نظیر پرفشاری خون، کبد چرب، دیابت نوع 2 و نارسایی‌های کلیوی از موارد اصلی تهدید‌کننده حیات تلقی می‌گردند. بنابراین هدف پژوهش حاضر مطالعه بررسی اثر عصاره بخش‌های هوایی گیاه خوشاریزه
(Echinophora platyloba) بر تغییرات وزن بدن و تست‌های عملکردی کبد و کلیه در رت‌های چاق هیپرکلسترولمی می‌باشد.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی،40 سر رت نر نژاد ویستار در پنج گروه (8n=) شامل، کنترل با رژیم غذایی عادی، شاهد هیپرکلسترولمی با رژیم غذای چرب و گروه‌های تجربی هیپرکلسترولمی شده که به ترتیب دوز حداقلی 100، متوسط 200 و حداکثری 300 میلی‌گرم به ازای هر کیلو‌گرم وزن بدن عصاره هیدروالکلی گیاه خوشاریزه را به صورت گاواژ دریافت کردند. در پایان دوره (42 روزه)، جهت بررسی میزان کلسترول، کراتینین، نیتروژن اوره خون، بیلی‌روبین، آلبومین، توتال پروتئین، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلکالین فسفاتاز (ALP) خونگیری انجام و‌ اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: میزان کلسترول، ALT، AST و ALP در گروه‌های دریافت‌کننده دوز حداقلی و حداکثری عصاره نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‌داری داشت (05/0P≤). میزان آلبومین و توتال پروتئین در گروه دریافت‌کننده دوز حداکثری عصاره نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (05/0P≤). وزن بدن نیز در گروه دریافت‌کننده دوز حداقلی عصاره نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‌داری را نشان داد (05/0P≤).

نتیجه‌گیری: عصاره گیاه خوشاریزه، به ویژه در دوز حداقلی، علاوه بر خصوصیت حفاظت کبدی می‌تواند به عنوان یک کاندید مناسب در درمان چربی خون و اضافه وزن پیشنهاد شود.