ماهنامه علمی پ‍ژوهشی

مقدمه: گیاه آلوئه‌ورا دارای خواص دارویی زیادی است. در این مطالعه، اثر محافظتی ژل آلوئه‌ورا بر جزایر و سلول‌های بتای پانکراس مورد بررسی قرار گرفت.

روش بررسی: 50 سر موش صحرایی نر بالغ 3 -2 ماهه با وزن 250-200 گرم در پنج گروه 10 تایی به شکل زیر تقسیم گردید. گروه کنترل که هیچ دارویی دریافت نکردند، گروه دوم که با تزریق استرپتوزوتوسین با دوز 65 میلی‌گرم بر کیلوگرم دیابتی شدند، در ادامه خون‌گیری از ورید دم پس از یک هفته انجام گرفت و موش‌های با میزان قند بیش از 250، به عنوان دیابتی قلمداد شدند. گروه سوم، 10 روز پس از دیابتی شدن، ژل آلوئه‌ورا را با دوز 400 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم، مدت 15 و 30 روز دریافت نمودند. گروه چهارم، 10 روز بعد از دیابتی‌شدن، انسولین را با دوز 10 واحد به ازای هر سر موش صحرایی دریافت نمودند. گروه پنجم، موش‌های سالمی بودند که آلوئه‌ورا را به مدت 15 و 30 روز دریافت نمودند. در روزهای 15 و 30، پس از آخرین تجویز آلوئه‌ورا، مجدداَ قند خون و وزن همه گروه‌ها اندازه‌گیری شد. سپس موش‌ها با اتر آسان‌کشی و بافت پانکراس آنها جدا و در فرمالین سالین 10 درصد تثبیت گردید. سپس مقاطع بافتی تهیه و با استفاده از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین و آلدئید‌فوشین رنگ‌آمیزی شد و در نهایت تعداد و اندازه جزایر لانگرهانس و تعداد سلول‌های بتا مورد ارزیابی قرار گرفتند.

نتایج: میانگین تعداد و اندازه جزایر پانکراس و تعداد سلول‌های بتا جزایر لانگرهانس در گروه دیابتی نسبت به گروه شاهد در پایان هر دو مرحله 15 و 30 روزه کاهش معنی‌داری داشت. همچنین، اندازه جزایر لانگرهانس و تعداد سلول‌های بتا پانکراس گروه درمان‌شده با ژل آلوئه‌ورا، نسبت به گروه دیابتی در پایان هر دو مرحله 15 و 30 روزه افزایش معنی‌داری داشت.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد استفاده از ژل آلوئه‌ورا می‌تواند بر بازسازی و ترمیم جزایر لانگرهانس و سلول‌های بتا غده پانکراس دیابتی موثر است.