مقدمه: بیماری آلزایمر یکی از بیماری‌های شایع آسیب نورونی است که در حافظه و ادراک فضایی ایجاد نقص می کند. پروژسترون  در نورون زایی هیپوکمپ، شکل پذیری سیناپسی، یادگیری و حافظه فضایی نقش دارد، همچنین دارای اثرات آنتی اکسیدانی است. از آنجایی که در پاتوژنز بیماری آلزایمر استرس اکسیداتیو دخیل می‌باشد و همچنین در مورد تاثیر پروژسترون روی بیماری آلزایمر نتایج متفاوتی گزارش شده است، لذا در این مطالعه تاثیر تزریق داخل بطنی پروژسترون با سه دوز مختلف بر حافظه فضایی، پراکسیداسیون لیپیدی و پراکسیداسیون کل در هیپوکمپ مدل‌های تجربی آلزایمر مورد بررسی قرارگرفت.

روش بررسی: 42 سر رت نر با محدوده وزنی 50± 250 گرم به طور تصادفی به شش گروه به شرح زیر تقسیم شدند؛ گروه های کنترل، شاهد، آلزایمر (تزریق داخل بطنی استرپتوزوتوسین) و گروه آلزایمر به همراه پروژسترون (µg/kg0.5، 5/1، 2). دو هفته پس از تزریق درون بطنی استرپتوزوتوسین آلزایمر ایجاد شد، سپس دوزهای مختلف پروژسترون تزریق شدند. در ادامه شاخص‌های یادگیری و حافظه فضایی اندازه‌گیری شد و ، هیپوکمپ برای اندازه‌گیری سطوح پارامترهای استرس اکسیداتیو جدا گردید. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) انجام شد.

نتایج: تزریق داخل بطنی STZ حافظه فضایی را در مقایسه با گروه کنترل کاهش داد (001/0p<). تزریق هر سه دوز پروژسترون حافظه فضایی را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشید (001/0P<). سطوح آنزیم‌های مالون دی آلدئید (MDA) و سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) در هر سه دوز پروژسترون کاهش معنی‌داری را در مقایسه با گروه آلزایمر نشان داد (001/0P<).

نتیجه­ گیری: پروژسترون قادر به جلوگیری از کاهش یادگیری و حافظه فضایی از طریق کاهش استرس اکسیداتیو در هیپوکمپ موش صحرایی نر آلزایمری هست.