مقدمه: در میان دردهای مزمن، کمر درد بالاترین درصد را دارد. در این میان عوامل روان­شناختی در ایجاد و تداوم ناتوانی جسمی و محدودیت عملکردی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن دارای اهمیت می­باشد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی ( MBCT ) و رفتار­درمانی شناختی ( CBT ) در کاهش درد، افسردگی و اضطراب در مبتلایان به کمر درد مزمن بود.

  روش بررسی: روش این پژوهش آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه شاهد بود. از میان افراد مبتلا به کمر درد مزمن مراجعه کننده به کلینیک امام رضا و بعثت شهر رشت در سال­های 1391 و 1392، 30 نفر به طور تصادفی انتخاب و در سه گروه مساوی (دو گروه آزمون و یک گروه شاهد) جایگزین شدند. برای گروه آزمایش اول، درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و برای گروه آزمایش دوم، درمان شناختی رفتاری در 8 جلسه 90 دقیقه­ای اجرا شد. از پرسشنامه­ ­ های­ درد مک­گیل و پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس در دو مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل واریانس یک عاملی و چند متغیری استفاده شد.

  نتایج: بین میانگین نمرات درد، افسردگی و اضطراب در بین دو گروه آزمایش تفاوت معنی‌دار مشاهده نشد، اما بین دو گروه با گروه کنترل در متغیرهای بالا تفاوت معنی‌دار بود.

  نتیجه­گیری: نتایج از تأثیر دو روش درمانی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و رفتار درمانی شناختی بر کاهش درد، افسردگی و اضطراب حمایت می­کند و توجه به این دو روش درمانی برای افراد مبتلا به کمر درد مزمن از اهمیت خاصی برخوردار است.